Reformlar yapılmış ama başarılı olmamıştır.
19 yeni eyalete bölünen ülkenin başkenti Kızılorda'dan Almaata'ya gelmiştir.
1929-1933 arasında Kazakların zorla yerleşik hayata geçirilmeleri sebebiyle çıkan kıtlıkta Kazak nüfusunun yarısı kaybedilmiştir.
1937'de aydın Kazaklar idam edilmiştir.
II. Dünya savaşında pek çok Kazak hayatını kaybetmiştir.
1970'lerden itibaren Kazaklar, Komünist Partisinde yer alıp söz sahibi olmuştur.
Aralık 1986 olayları Kazakistan'ın bağımsızlığı yönünde dönüm noktasıdır.
Türklerin Sovyet Cumhuriyetlerine Bölümnmesi ve Sovyet Rejimi Altında Milli Mukavemetin Devamı
Kazaklar komünist rejimde yeni bir mücadele başlatmıştır. Bu hareketin öncüleri Kazaklardan Turar Rıskulov ile Özbeklerden Münevver Kari idi. Sultan Galiyev ise Moskova'da idi.
Kazak, Tatar, Özbek ve Türkmen komünist partilerin çalışan Türkler sovyetlerin her türlü entrikalarına rağmen milli menaafetlerini korumak için direnmişlerdir.
Bu halkların Türkistan yada Turan birliği kurmak gayretleri sovyetlerin entrikaları ile önce duraklamış sonra da tartışmalara dönmüştür.
Moskova, Türk boyları arasındaki eski anlaşmazlıkları körüklemeye çalışmıştır. Bu gayretler sonunda Türk birliği hedefi bozulmuş ve Kazak, Özbek, Türkmen, Kırgız, Karakalpak ve Tacik Komünist Partileri ayrı ayrı cumhuriyetler halinde yaşamak istediklerini Moskova'ya bildirmişlerdir.
Bu müracaatlar sonrasında Rus Komünist Partisi 12 Haziran 1924'te Türkistan'daki Komünist Partilerin taleplerini kabul ettiğini ayrı ayrı cumhuriyetler kurulacağını ilan etmiştir.
Alaş-Orda hükümeti ile merkezi hükümet arasındaki görüşmeler sonrası kurulan Kırgız Kazak İhtilal Komitesi Kirrevkom, Kazakistan'daki yönetim organı idi. Kirrevkom'un beş kazak, beş rus ya da gayri türk üyesi olmak üzere 10 üyesi vardı.
Komünistler Alaş-Orda yönetimi üyelerinin, Kazak zenginlerini ve eski köy ileri gelenlerinin seçmen listelerinden çıkarılması istedi. Ahmet Baytursun bunu şiddetle protesto etti. Ve bu gruplara seçim hakkını garanti eden önergeyi kabul ettirdi. Kirrevkom'un başkanı Pestkowski, bazı değişiklikler yaptı ve bu grupların siyasal haklarını kaldıran bir karar aldı. 1 Ocak 1919'daki yerel komünist konferansında iki taraf arasındaki savaş ortaya çıktı.
Baytursun ve Rus sosyal demokratı Sedelnikov, 1920'nin mart sonuna doğru Moskova'daki RKP'nin merkez komitesine başvurdular. Kazakistan, Başkurdistan ve Ortak Asya PArti örgülteri için ortak bir platform önerdiler. Kazak, BAşkurt ve Türkistan otonom cumhuriyetlerinin halklarının kendi kaderlerini kendilerinin taini için garanti istediler. Bunun yanında endüstriyel ve tarımsal politikalarla, gıda işlerinden ve halkın ihtiyaçlarını karşılamaktan sorumlu ekonomik kurulların kurulmasının gerekli olduğu talebini sundular.
Muhalefet güç kaybediyordu. Kazak halkının geleceğini düşünen Alaş-Orda liderleri daha dikkatli davranmaya başladılar.
Kongre merkez komiteyi ve Halk Komiserleri şurasını seçerek Kırgız Otonom Cumhuriyeti Emekçilerinin Hakları Deklerasyonu altında bildiri yayınladı. Bu belge ile otonom üye olarak serbest ve müşterek olarak aileye girdiğini teyit ediyordu.
Kazak halklarının en önemli sorunlarından biri olan sömürgeleştirme sorunu kuramsal olarak halledilmişti.
Kazakistan'a rus köylü göçü yasaklanmıştı.
1925'te Orenburg'daki başken Akmeşit(Kızılorda)'ya taşınarak Orenburg ruslara verildi. Yeni başkentte yapılan ilk kongrede rusların hatası nedeniyle Kırgız cumhuriyeti olarak isimledirilen ülkenin adı Kazak Cumhuriyeti, Akmeşit'in adı da Kızılorda olarak değiştirildi.
1929'da başkent Alma-Ata oldu.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder